شهر بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی است که تنوعی از اقوام فارس، کرمانج، ترکمن، ترک و تات را در دل خود جای داده است. غذاهای محلی بجنورد عطر و طعم خاصی دارد و آن هم به دلیل استفاده از سبزیهای محلی و ادویههای خاص است. پخت غذاهای محلی بجنورد دارای آداب و رسوم مخصوصی است. آش و انواع آن از مهمترین غذاهای محلی بجنوردیها محسوب میشود مخصوصا که در فصل سرد زمستان طرفداران زیادی دارد. اغلب غذاهای بجنورد از مواد طبیعی تهیه میشوند، به همین دلیل است که غذاهای محلی بجنورد بسیار لذیذ، مقوی و سرشار از انرژی هستند. در ادامه با برخی از غذاهای محلی محبوب از استان خراسان شمالی آشنا میشوید.
آش یارمه
آش یارمه جزو معروفترین غذاهای محلی بجنورد به حساب میآید. این آش فوقالعاده طعم بسیار منحصر به فردی دارد. برای تهیه این آش، از سبزی کوهی چریش که معمولاً در فصل بهار در دامنههای کوه میروید، استفاده میکنند. به همین خاطر آش یارمه عطر و بوی بینظیر و طعمی خاص و دلنشین دارد. البته این آش را میتوان با اسفناج هم تهیه کرد. سایر مواد تشکیلدهنده این آش خوشمزه بلغور گندم، نخود، دوغ، نعنا خشک و پیاز هستند. آش چریش در فصل زمستان، پای ثابت سفره مردم بجنورد است.
شله ماش بجنوردی
شله ماش یک غذای محلی بجنوردی است که فوقالعاده ساده، ولی مقوی است. طرز تهیه شله ماش بجنوردی بسیار راحت است. از جمله موادی که برای تهیه این آش لازم است ماش، برنج، گوشت قورمه شده، پیاز داغ و ادویه بههمراه کمی زیره است. زیره مهمترین ادویه شله ماش بجنوردی است که نباید آن را فراموش کرد. این آش را معمولا کمی تند درست میکنند.
قابلی پلو
یکی از لذیذترین غذاهای استان خراسان شمالی که متعلق به فصول سرد سال است، قابلی پلو نام دارد. این غذا به خاطر ترکیب خاصی که دارد طعم بسیار متفاوتی داشته و در بین مردم بجنورد طرفداران بسیار زیادی را به خود اختصاص داده است. مواد تشکیل دهنده این غذای خاص و خوشمزه بجنوردی، گوشت چرخ کرده به شکل کوفته ریزه، خرما هسته گرفته، رشته پلویی، لوبیا چیتی، برنج، رب، پیاز داغ و ادویه است. جالب است بدانید که قابلی پلو، در هر شهر از خراسان شمالی دارای شیوه و سبک متفاوت پخت است. اگر شما عاشق غذاهای شیرین هستید و به عنوان گردشگر به خراسان شمالی سفر میکنید، حتماً طعم دلپذیر قابلی را امتحان کنید.
اُجز
اُجز یا اشکنه یکی از غذاهای فوری ایرانی است که با مواد اولیه بسیار کمی طبخ میشود. این اشکنه محلی بجنورد در فصل سرد پاییز و زمستان و اغلب به جای سوپ تهیه میشود. این غذای خوشمزه روش پخت بسیار آسانی دارد و به نوعی یک غذای اقتصادی به شمار میرود چرا که برای پخت این غذا به مواد کم هزینهای نیاز دارید. کره، پیاز، سبزی مرزه، تخم مرغ و ادویه مواد تشکیلدهنده این غذای فوری و آسان است. تهیه این اشکنه خوشمزه به مدت زمان بسیار کمی نیاز دارد. اُجِز یا اشکنه آش معمولاً با نان خشک و سبزی خوردن سرو میشود.
آش قلیه بجنوردی
آش قلیه یکی دیگر از آشهای خوشمزه استان خراسان شمالی است که وابسته به ذائقه هر فرد، با رب یا کشک طبخ میشود. آش قلیه بجنوردی قدمتی چندین ساله دارد و یکی از قدیمیترین غذاهای محلی بجنورد است. مواد اولیه این آش شامل موادی نظیر گوشت گوسفند، انواع حبوبات، رشته، پیاز داغ، نعنا داغ، سبزی آش و… است. این آش لذیذ معمولاً هنگام آغاز سرما در این شهر طبخ میشود. نحوه پخت آن نیز بسیار آسان است. در واقع تنها تفاوت این آش با آش رشته، استفاده از دوغ یا رب در طبخ آن است. اگر از طرفداران آش هستید، حتماً یکبار آش قلیه بجنوردی را امتحان کنید تا از طعم جذاب آن شگفت زده شوید.
قروتو بجنوردی
یکی از غذاهای محلی بجنورد که مثل آبگوشت یا سوپ با تکههای خرد شده نان سرو میشود، قروتو یا آب کشک نام دارد. این غذا از غذاهای سنتی و محبوب مردم استان خراسان شمالی میباشد. البته نحوه طبخ قروتو در هر نقطه دارای تفاوتهای اندکی است. قروتوی بجنوردی با موادی همچون گردوی خرد شده، کشک، سبزیهایی همچون تره و جعفری و ترخون، ماست، شیرین بیان، ادویه، نمک و زردچوبه تهیه میشود. مردم محلی بجنورد به این غذا علاقهی بسیاری دارند و ماهی چند بار میتوان آن را بر سر سفرههایشان دید. این غذای محلی بجنوردی بسیار کم هزینه و مقوی است که میان مردم بومی بجنورد بسیار محبوب است و معمولاً با نان محلی بجنوردی نوش جان میشود.
دنی و دیمه دنی
دنی و دیمه دنی دو غذای محلی بجنورد است که برای دو مراسم متفاوت تهیه میشود. دنی، همان آش دندونی است که وقتی بچه دندان در میآورد، تهیه میکنند. دیمه دنی هم که به آش امام معروف است، در روز عاشورا پخته میشود. فرق این دو غذا در نوع گندمی است که برای تهیه آنها استفاده میشود. برای تهیه دنی از گندم کامل و برای تهیه دیمه دنی از گندم نیمکوب پوست کنده استفاده میشود. برای پخت این آش بعد از انتخاب نوع گندم و خیساندن حبوباتی نظیر انواع لوبیا، عدس، نخود و… باید حبوبات را با آب قلم با حرارت ملایم برای مدتی طولانی پخت. زمانی که آش به غلظت حلیم رسید، میتوان به آن پیاز داغ اضافه کرد.
نان قطاب بجنوردی
همانطورکه پیش از این گفتیم، چریش یکی از سبزیهای محلی بجنورد در فصل بهار است که در بسیاری از غذاهای محلی بجنورد وجود دارد. برای پخت قطاب بجنورد که از جمله لذیذترین قطابهای کشور ایران است، از سبزی چریش استفاده میشود. در واقع اصلیترین مواد داخلی نان محلی قطاب همین سبزی است که در کنار سیب زمینی، عدس و برنج به همراه مقدار اندکی ادویه مواد داخلی این قطاب را تشکیل میدهد. نحوه پیچیدن قطاب بجنورد نیز بسیار جالب است. معمولاً قطابهای بجنوردی در تنور یا در روغن بسیار کم تهیه میشوند. از قطاب بجنوردی میتوان بهعنوان یک وعده غذایی کامل استفاده کرد.
غذاهای محلی بجنورد علاوه بر نحوه طبخ آسان، دارای ارزش غذایی بالایی هستند. این غذاها از مواد طبیعی تهیه می شوند که باعث میشود هر کدام از آنها، سرشار از انرژی و خواص مفید باشد. اگر قصد سفر به استان خراسان شمالی را دارید، از طعم غذاهای محلی این منطقه غافل نشوید و هر کدام از غذاهای محلی بجنورد را امتحان کنید.