استان گلستان یکی از استانهایی به شمار میرود که علاوه بر جاذبههای تاریخی و طبیعی خاص و دیدنی، فرهنگ غذایی بسیار متفاوتی نیز به خود اختصاص داده است. غذاهای سنتی زیادی مثل چکدرمه، باسترمه و… در این منطقه توسط مردمانش تهیه و طبخ میشود. وجود قومیتهای گوناگون و موقعیت جغرافیایی استان گلستان در حاشیه شرقی دریای خزر، فرهنگ و ذائقه غذایی خاصی مانند غذاهای محلی ترکمن صحرا را در این منطقه خلق کرده است. غذاهای محلی گلستان، بسیار متنوع هستند و تجربهای فراموشنشدنی از سفر به این استان را برای شما به ارمغان خواهند آورد. در این مقاله میخواهیم شما را بیشتر با آنها آشنا کنیم، پس با ما همراه باشید.
بولامه
بولامه یا بولاماق، یکی از غذاهای محلی استان گلستان و قوم ترکمن است که شباهت بسیار زیادی به حلیم دارد. بولامه با برنج، روغن حیوانی و شکر طبخ میشود. این غذای مخصوص و خوشمزه، جایگاه ویژهای در رسوم مردم ترکمن و قسمتی از استان گلستان دارد و در مراسم پس از زایمان و هفتمین روز تولد نوزاد بهعنوان ولیمه سرو میشود. طبخ بولامه در روزهای سرد زمستان برای صبحانه نیز بسیار مرسوم است؛ چون مردم گلستان باور دارند که بولامه، باعث تقویت بدن در برابر سرما میشود.
هلی آش
یکی از خوشمزهترین و معروفترین آشهای محلی استان گلستان، هلی آش نام دارد. در تهیه این آش موادی همچون لوبیا، نخود، گوجه سبز، سبزی، پیازداغ و… استفاده میشود. هلی آش، آش آلو یا آش گوجه سبز، یکی از منابع غنی از ویتامینهای A، B، C، E، D، کربوهیدرات، سدیم، پتاسیم، فیبر، فسفر، پروتئین، کلسیم، منیزیم، منگنز، مس، روی (زینک)، سلنیوم، آهن، اسیدفولیک، اسیدسیتریک، قند ساکاروز، گلوکز، فراکتوز و … به شمار میآید.
از فواید خوردن هلی آش، میتوان به تقویت و استحکام استخوانها و دندانها، جلوگیری از پوکی استخوان و آرتروز، تقویت عمومی، افزایش سطح انرژی و عضلانی شدن بدن، افزایش گلبولهای قرمز خون و رفع کمخونی، کنترل قند، فشار و چربی خون، تقویت سیستم قلبی عروقی، جوانسازی و ترمیم پوست و مو، جلوگیری از پیری زودرس، تقویت سیستم عصبی، بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر و همچنین تقویت معده، بهبود عملکرد روده، هضم آسان غذا و رفع یبوست اشاره کرد. هلی آش گلستان مانند آش لخشک مشهدی از خواص و فواید زیادی برخوردار است.
باسترمه
باسترمه پلو، یکی از غذاهای محلی استان گلستان و قوم ترکمن است که با برنج، ماهی ازون برون، سیب زمینی، پیاز، انار و ادویههای مختلف درست میشود. این غذای خوشمزه، یک غذای مجلسی است که معمولا در مهمانیها و ضیافتهای رسمی سرو میشود. طعم باسترمه بهقدری خاص و منحصربهفرد است که کافی است فقط یک بار آن را امتحان کنید تا عاشق آن شوید. ترکیب پلوی زعفرانی و ماهی مرغوب ازون برون در کنار دانههای انار، یک غذای محلی متفاوت را خلق میکنند که بهتر است تجربه امتحان کردن آن در رستورانهای محلی استان گلستان از دست ندهید. استفاده از ماهی در غذاهای مختلف مثل فیش استراگانوف با تن ماهی، خواص فوقالعادهای دارد.
چکدرمه
چکدرمه، چکدیرمه یا چگدیرمه، مشهورترین غذای بندر ترکمن و آققلا است که بهطور سنتی در دیگی به نام «قازان» آماده میشود. چگدرمه معمولا در ایام محرم به عنوان نذری در بندر ترکمن استان گلستان طبخ میشود؛ البته یکی از غذاهای ثابت بسیاری از مراسم رسمی و عروسیها هم به شمار می رود. برنج، پیاز، سیب زمینی، انواع گوشت (شتر، بره، گوسفند، گاو، مرغ و ماهی)، رب گوجه فرنگی، روغن و هویج از مواد تشکیلدهنده این پلوی سنتی با طعمی بینهایت لذیذ هستند. چکدرمه به استانبولی شباهت دارد و معمولا با مخلفات محلی مانند دوغ شتر، ماست و خیار یا ماست و بورانی سرو میشود.
ماش پلو گرگانی
ماش پلو یا پلو ماش، یکی از غذاهای مشهور و محبوب استان گلستان است که در سراسر ایران نیز طبخ میشود. این غذای مقوی و مفید را میتوان به صورت گیاهی و ساده یا با گوشت چرخکرده، ماهی، تکههای مرغ و حتی گوشت ماهیچه و گردن درست کرد. ماش، برنج، پیاز، کره، نمک، فلفل و زردچوبه از مواد اصلی تشکیلدهنده ماش پلو هستند. در واقع این یکی از اصیلترین غذاهای گرگان به شمار میرود.
ته چین اسفناج گرگانی
ته چین اسفناج، یکی از غذاهای محلی استان گلستان و مردم رامیان است که با اسفناج، مرغ، رب انار، رب گوجه فرنگی، پیاز، برنج و زعفران درست میشود. این نوع تهچین با طعم و مزهای ترش و ملس، تجربهای جدید از خوردن تهچین را برای شما رقم میزند.
نخود پلو گرگانی
نخود پلو گرگانی با کشمش، یکی از غذاهای مشهور و مجلسی استان گلستان است که طرز تهیه سنتی آن به ثبت ملی رسیده است. این غذا از محبوبیت بالایی در شهرستان گرگان و روستاهای اطراف از جمله روستای زیارت، کلاجان، قاجار و … برخوردار است و معمولا با بورانی اسفناج سرو میشود. این غذای خوشمزه به دلیل داشتن پتاسیم و آهن و انواع ویتامینها، جزو مقوی ترین و پرخاصیتترین غذاها به شمار میرود. نخود پلو گرگانی، یکی از غذاهای ثابت مراسم عروسی و عزا و همچنین سفره سحری و عید فطر در استان گلستان است.
ترشی پلا
ترشی پلا، یکی از غذاهای محلی و گیاهی استان گلستان است که با طعم ترش خود، شما را شگفتزده خواهد کرد. برای تهیه این پلوی خوشمزه و بسیار مقوی به رب انار، آلوچه یا گوجه، لوبیا، عدس، نخود، پیاز، دانههای انار، روغن، نمک و زردچوبه نیاز دارید.
آش ماست
آش ماست، یکی از انواع آش ایرانی است که در شهرهای مختلف ایران، تهیه میشود و یکی از خوشمزهترین آشهای محلی استان گلستان به شمار میرود. آش ماست در گرگان نیز از محبوبیت بالایی برخوردار است و به صورت سرد یا گرم سرو میشود. برای تهیه این آش خوشمزه در گلستان اغلب از اسفناج، گشنیز، جعفری و برگهای سیر استفاده میکنند. جالب است بدانید که در برخی از طرز تهیهها بههمراه این آش، سیبزمینی سرخ شده هم سرو میشود. کدو سبز، برنج، ماست محلی و نمک از دیگر مواد تشکیلدهنده آش ماست گرگانی هستند.
استان گلستان در منطقهای زیبا و سرسبز از شمال کشور واقع شده است که در مقایسه با استانهای مازندران و گیلان، بازدیدکنندگان کمتری دارد؛ اما این موضوع به این معنا نیست که گلستان، ظرفیت گردشگری پایینی دارد. استان گلستان با جاذبههای تاریخی و طبیعی فراوان، یکی از بهترین مقاصد گردشگری در ایران است. آشپزان گلستانی نیز با ترکیب طعمهای تازه و خوشمزه، غذاهایی را خلق میکنند که توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب میکند؛ پس در سفر به این استان ، تجربه مزه کردن انواع غذاهای محلی از خورشها گرفته تا پلوها و آشها را از دست ندهید.