غذاهای محلی تهران را میشناسید؟ اگر به تهران سفر کرده باشید، چشیدن طعم غذاهای محلی شهر تهران را حتما در بخشی از برنامههای تهران گردی خود قرار دهید. شهر تهران یکی از متنوعترین فرهنگها را در میان سایر شهرها در خود جای داده است که باعث شده، طیف وسیعی از غذاهای محلی را برای آن شاهد باشیم.
شاید باورش سخت باشد که زمانی تهران، یک محلۀ کوچک بوده است و آداب و رسوم و فرهنگ و غذاهای محلی و اصیل تهرانی و مخصوص بهخود را داشته است، اما اکنون، تهران یکی از کلانشهرها و پایتخت کشور است که بهدلیل شرایط ویژۀ خود، پذیرای مهاجران زیادی از سراسر ایران شده است. با وجود ترکیب فرهنگهای گوناگون در این شهر بزرگ، شاید کمی دشوار باشد که دربارۀ غذاهای محلی تهران صحبت کنیم، اما در این مقاله سعی میکنیم، با توجه به اطلاعات موجود، لیستی از غذاهای محلی شهر بزرگ تهران را برای شما آماده کنیم تا در هنگام سفر به این کلانشهر، از خوردن غذاهای محلی تهرانی نیز لذت ببرید.
خورشت قورمه سبزی تهرانی
یک ایران است و یک خورشت قورمهسبزی! خورشت قورمهسبزی، یکی از اصیلترین غذاهای ایرانی است که نهتنها در تهران، بلکه در کل ایران طرفدار دارد. برای تهیهٔ خورشت قرمهسبزی تهرانی، به گوشت ماهیچه، لوبیا قرمز چیتی یا چشم بلبلی، سبزی سرخ شده(تره، جعفری، شنبلیله، گشنیز، اسفناج یا برگ چغندر)، لیموعمانی و ادویههای خاص نیاز است که تفاوت در میزان استفاده از ادویههای مختلف، راز طبخ قرمهسبزیهای محلی است.
آش رشتۀ تهرانی
آش رشته، یکی از محبوبترین آشهای ایرانی است که بسیار پرطرفدار است. این آش خوشمزه، در هر مناسبتی طبخ میشود. بهویژه در زمستان، حضور این آش در میان سفرهها، حرف اول را میزند. برای پختن یک آشرشتۀ خوشمزه، به لوبیا چیتی، نخود، عدس، لوبیا سفید، رشتۀ آش، پیاز داغ، سیر داغ، نعنا داغ، کشک و سبزی آش نیاز داریم.
آش شله قلمکار
آش شلهقلمکار، بعد از آش رشته، یکی از محبوبترین آشهای ایرانی است که قدمت و خاستگاه آن به دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار و شهر تهران بازمیگردد. طبق روایتهای تاریخی زمانی که شاه قاجار در فصل بهار، برای شکار به اطراف تهران میرفت، به آشپزهای درباری، دستور میداد تا ۱۲ دیگ آش درست کنند. آنها برای طبخ این حجم آش، هرچه که در دسترس داشتند، در آش میریختند؛ از گوشت گوسفند و انواع حبوبات گرفته تا چند مدل سبزی و ادویهجات معطر. این آش با حضور دهها خدم و حشم درست میشد و همه چیز در زمان پخت آن، درهم و برهم بود؛ به همین دلیل، آشپزان دربار، نام این آش را «آش شلهقلمکار» گذاشتند.
آبگوشت آجیل تهرانی
آبگوشت آجیل، یکی از محبوبترین غذاهای محلی در تهران قدیم بوده است که معمولا از آن بهعنوان سحری در ماه رمضان استفاده میشد. بر خلاف نامش، گوشت گردن یا ماهیچۀ گوسفندی، نخود پوست گرفته، فندق، پسته، بادام، گردو، مویز، لواشک یا گوجه برغانی بههمراه زعفران و پیاز و نمک از مواد تشکیلدهنده این آبگوشت هستند. آبگوشت آجیل تهرانی، در گذشته با روش مخصوصی طبخ میشد. آشپزها مواد آبگوشت را در دیگ یا دیزی میریختند و در آن را محکم میبستند تا آبگوشت به روش دم کردن پخته شود.
کوفته دستبهگردن تهرانی
کوفته، یکی از لذیذترین غذاهای گوشتی تهرانی است که مزۀ بینظیر آن، دهان هرکسی را به آب میاندازد. نام عجیب این غذا، احتمالا حتی برای بعضی از اهالی شهر تهران هم ناآشنا است! دربارۀ علت نامگذاری این غذا عقیدههای مختلفی وجود دارد اما، عدهای از مردم قدیم براین باورند که چون در تهیۀ این غذا از گوشت گردن استفاده میشود این نام از آنجا آمده است. البته، برخی دیگر اعتقاد دارند که نام غذا به خاطر زود حاضر شدنش، کوفتۀ دستبهگردن گذاشته شده است. به این معنا که تا دست در گردن یار بیندازیم، غذا آماده شده است!
سرگنجشکی تهرانی
سرگنجشکی نام جالبی برای یک غذا است، مگر نه؟ سرگنجشکی که به آن کلهگنجشکی یا کوفتهقلقلی هم گفته میشود از غذاهای لذیذ و خوشطعم و جزو غذاهای محلی تهران است که قدمت آن به دوره قاجار برمیگردد. اندازه کوفتههای این غذا تقریبا شبیه کله گنجشک است و به همین خاطر به این غذا سرگنجشکی یا کله گنجشکی میگویند. برای تهیۀ آن به پیازداغ، گوشتچرخکرده، سیبزمینی، آرد و رب گوجهفرنگی نیاز است. سرگنجشکی را میتوانید بهعنوان یک غذای لذیذ برای ناهار، شام و پیشغذا همراه با برنج یا نان استفاده کرد.
هفترنگ پلو
همانطور که از اسم این غذا پیداست، با یک غذای رنگی روبهرو هستیم. هفترنگپلو همانطور که گفتیم، از هفت نوع پلوی مختلف شامل باقلا پلو، سبزی پلو، رشته پلو، آلبالو پلو، ماش پلو، عدس پلو و پلو سفید تشکیل میشود که در کنار یکدیگر، یک ترکیب خوشرنگ و خوشمزه را به وجود میآورند. این غذا، در لیست غذاهای اعیانی ثروتمندان تهرانی در گذشته بوده و در جشنها و مهمانیهای بزرگ به همراه گوشت بره و یا گوسفند تهیه میشده است.
تهچین فیروزکوهی تهرانی
تهچین در ایران، انواع مختلفی دارد اما تهچین فیروزکوهی یک چیز دیگر است. لبو در این ترکیب به همراه گوشت، باعث شده است که طعم بینظیر آن را در کمتر غذایی شاهد باشیم. طعم خاص زیره بههمراه ترکیبی از لبو، گوشت قرمز و لواشک، این غذای اصیل تهرانی را تبدیل به یکی از محبوبترین انواع تهچین کردهاست. تهچین فیروزکوهی دو طعم متفاوت دارد. چغندر، گوشت، برنج، زعفران دمکرده، زیره و نمک و فلفل به همراه آلو قیسی یا لواشک ترش ترکیب اصلی این تهچین خوشمزه است. ناگفته نماند که استفاده از لواشک، طعم ترشی به تهچین شما میدهد و آلو، طعم آن را ملس میکند.
لوبیا پلو
لوبیا پلو، نیازی به تعریف ندارد. این غذا یک غذای معروف و پرطرفدار در میان ایرانیان است و در مناطق مختلف کشور با دستور پختهای متنوعی، طبخ میشود. البته نسخۀ تهرانی لوبیا پلو با گوشت چرخکرده به همراه لوبیای سبز نازک و تازه، پیاز، رب گوجهفرنگی، گوجهفرنگی، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه یا زعفران و دیگر ادویهجات درست میشود.
والک پلو
والک پلو با اینکه اسم عجیبی دارد اما بسیار خوشطعم و خوشعطر است. درواقع، والک یک سبزی معطر کوهی است که عطر و طعم فوقالعادهای دارد. این غذا بسیار مفید و مقوی است و تصفیۀ خون و رفع ناراحتیهای گوارشی از جمله فواید این غذای خوشمزه است. اگر به تهران سفر کردید، به شما توصیه میکنیم حتما این غذای لذیذ را نوشجان کنید.
دمی بلغور جو
دمی بلغور جو یک غذای اصیل تهرانی است. این غذا منسوب به منطقه لواسان تهران بوده و بسیار لذیذ و خوشمزه است. دمی بلغور جو با حبوبات (لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، عدس، نخود) و نوعی سبزی مخصوص و معطر محلی در ناحیۀ لواسان به نام تبله درست میشود. بلغور، ماده اصلی دمی بلغور جو است و به دلیل چربی کم و کالری بالا، این غذا بسیار مقوی و سرشار از پروتئین و فیبر است.
دمپختک باقالی
دمپختک یکی از معروفترین غذاهای محلی و پرطرفدار تهران قدیم و هم اکنون است. دمپختک انواع مختلفی دارد. بنا به ذائقه و مواد اولیهای که در اختیار دارید، میتوانید دمپختک مرغ، دمپختک گوجه، دمپختک سیبزمینی، دمپختک گوشت چرخکرده، دمپختک نیمرو یا دمپختک باقالی که اصیلترین نوع دمپختک است، درست کنید. این غذای ساده و سریع که شباهت بسیاری به استانبولی دارد، در هر زمانی از سال و برای هر مناسبتی قابل طبخ است و از آنجا که بیشتر بهصورت کته آماده میشود، یک غذای مفید و پر خاصیت است.
اشکنه اسفناج
در فرهنگ غذایی ایرانیها، آش و اشکنه، غذایی بسیار مرسوم و رایج است. اسفناج، پیاز، تخم مرغ، آرد، سیبزمینی، رب گوجهفرنگی، نمک، فلفل و زردچوبه موادی است که در تهیه این غذا استفاده میشود.
آب جوجه
جالب است بدانید در گذشته، که برنج به این فراوانی وجود نداشت، آب جوجه، غذای افراد بیبضاعت و فقیری بود که حتی اگر برنج یافت میشد، استطاعت تهیه برنج را نداشتند. این غذا برای افراد فقیر یک غذای اصلی بهشمار میآمده است اما در کل این غذا، در کنار کلهجوش، اشکنه، نان و کره و تخممرغ، نان و حلوا، نان و انجیر، نان و خرما، نان و هندوانه و نان و چای شیرین در تهران بهعنوان سحری یا افطار سرو میشد.
چه بهعنوان یک گردشگر حرفهایی چه بهعنوان یک مسافر معمولی، اگر گذرتان به تهران افتاد، توصیه میکنیم یکی از این غذاهای محلی را متناسب با ذائقۀ خود انتخاب کنید. غذاهای محلی هر منطقه، تاریخ همان منطقه را با خود به همراه دارد. تجربۀ چشیدن طعمهای جدید در مکانهای مختلف میتواند لحظات بهیاد ماندنی را برای شما و همراهانتان به ارمغان بیاورد.