ویژگی های لپه
لپه یکی از حبوبات کم‌چرب سرشار از فیبر محلول و نامحلول، مواد معدنی، ویتامین‌ها و منبع عالی پروتئین است. درواقع شما می‌توانید به‌عنوان یکی از بهترین مواد غذایی سالم آن را در رژیم روزانه خود بگنجانید.
در این مقاله از مجله علمی راستین شاندیز می‌خواهیم به‌طور کامل در مورد فواید لپه برای سلامتی صحبت کنیم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
لپه چیست؟
لپه یا نخود خردشده در دو نوع سبز و زرد وجود دارد که در ایران بیشتر نوع زرد آن مصرف میشود و خورش قیمه یکی از بهترین غذاهای ایرانی است که با این حبوبات تهیه میشود. بسیاری از غذاهای محلی دیگر نیز در شهرهای مختلف ایران وجود دارند که با استفاده از این دانه‌های خوشمزه طبخ می‌شوند. مواد مغذی موجود در نخود خردشده با فواید سلامتی متعددی ازجمله بهبود سیستم گوارش و ارتقای سلامت قلب و عروق مرتبط است. در اقصی نقاط جهان نیز از این دانه خوشمزه در بسیاری از خوراک‌ها و انواع سوپ‌ها و آش‌ها استفاده میشود.
نخودهای خورد شده معمولاً به‌صورت خشک‌شده و خام در بازار عرضه می‌شوند و پوست آن‌ها قبلاً جداشده است. هر دو نوع لپه دارای فواید تغذیه‌ای یکسانی بوده اما ازنظر طعم متفاوت هستند. نخود خورد شده زرد رنگ دارای طعمی ملایم است، درحالی‌که نخود سبز شیرین میباشد. این حبوبات به دلیل سطوح بالای کربوهیدرات‌های پیچیده اغلب از مواد غذایی نشاسته‌ای محسوب میشود و کالری نسبتاً بالایی در بین حبوبات دارد. مزیت اصلی نخود خردشده این است که به‌سرعت پخته میشود و نیازی به خیساندن اولیه مانند بسیاری از حبوبات دیگر ندارد.
ارزش غذایی لپه چگونه است؟
مانند سایر حبوبات، لپه یا همان نخود خردشده طیف وسیعی از مواد مغذی مفید را به بدن شما ارائه می‌دهد و یک فنجان از این حبوبات پخته شده (196 گرم) شامل موارد زیر است:
-
کالری: 231
-
چربی: 8 گرم
-
کربوهیدرات: 4 گرم
-
پروتئین: 3 گرم
-
منگنز: 8 میلی‌گرم یا 39 درصد از نیاز روزانه
-
فولات: 127 میکروگرم یا 32 درصد از نیاز روزانه
-
تیامین: 4 میلی‌گرم یا 25 درصد از نیاز روزانه
-
پتاسیم: 710 میلی‌گرم یا 20 درصد از نیاز روزانه
-
فسفر: 194 میلی‌گرم یا 19 درصد از نیاز روزانه
-
منیزیم: 6 میلی‌گرم یا 18 درصد از نیاز روزانه
-
مس: 4 میلی‌گرم یا 18 درصد از نیاز روزانه
-
آهن: 5 میلی‌گرم یا 14 درصد از نیاز روزانه
-
ویتامینK: هشت میکروگرم یا 12 درصد از نیاز روزانه
-
اسید پانتوتنیک: 2 میلی‌گرم یا 12 درصد از نیاز روزانه
-
نیاسین: 7 میلی‌گرم یا 9 درصد از نیاز روزانه
-
ریبوفلاوین: 1 میلی‌گرم یا 6 درصد از نیاز روزانه
-
ویتامین B6: یک میلی‌گرم یا 5 درصد از نیاز روزانه
خواص لپه برای سلامتی چیست؟
1. سلامت قلب و عروق را ارتقا می‌دهد
ثابت شده است که مصرف منظم حبوباتی مانند لوبیا، نخود، لپه و عدس باعث کاهش فشارخون، پیشگیری از بیماری‌های قلبی و به‌طورکلی حفظ سلامت قلب میشود. این حبوبات سرشار از فیبر محلول است که در کاهش کلسترول بسیار عالی میباشد و یکی از عاملان اصلی افزایش فشارخون، بیماری قلبی و سایر علائم قلبی عروقی مانند حمله قلبی است.
این دانه خوشمزه همچنین سرشار از مواد معدنی و سایر مواد مغذی مانند پتاسیم، منیزیم، کلسیم و آنتی‌اکسیدان‌های خوب است که همگی از سلامت قلب و عروق حمایت خواهند کرد.
2. سطح قند خون را تنظیم می‌کند
یکی از مواد غذایی عالی برای افراد مبتلا به انواع دیابت می‌تواند لپه باشد؛ زیرا منبع عالی فیبر محلول است که باعث کند شدن آزاد شدن گلوکز در خون و جذب آن در سلول‌ها میشود.
این عمل به حفظ جریان ثابت گلوکز کمک می‌کند و از بدن در برابر دیابت نوع 2 محافظت می‌کند. بااین‌حال به دلیل حساسیت این بیماری اگر قبلاً از این حبوبات زیاد استفاده نمی‌کردید و با توجه به اینکه یک حبوبات نشاسته‌ای است در صورت ابتلا به دیابت قبل از افزایش مصرف آن با متخصص خود مشورت نمایید.
3. به کاهش وزن و حفظ وزن سالم کمک می‌کند
نخود خردشده دارای پروتئین بالایی است که باعث سیری زودرس میشود. این کار مصرف کم‌کالری را تسهیل می‌کند و از پرخوری‌های عصبی جلوگیری می‌کند و درنتیجه کاهش وزن را به دنبال خواهد داشت. محتوای فیبر بالای آن نیز معده شما را سیر نگه می‌دارد و از نیاز به خوردن میان وعده‌های ناسالم مانند انواع کیک و شیرینی جلوگیری می‌کند که باعث افزایش کالری دریافتی شما و افزایش وزن میشود. علاوه بر کاهش وزن، مصرف منظم لپه و سایر حبوبات راهی فوق‌العاده برای حفظ وزن متوسط است.
از دیدگاه طب سنتی لپه دارای طبع نسبتا گرم و خشک است. برخی از مهمترین خواص لپه شامل موارد زیر میگردد:
-
همانند نخود، لپه نیز منبع غني فيبر بوده و به همين دليل مصرف آن براي كاهش كلسترول خون و كاهش بروز بيماريهاي قلبي- عروقي توصيه ميشود.
-
لپه سرشار از آهن بوده و از این رو مصرف آن برای درمان و رفع کم خونی مفید میباشد.
-
مصرف لپه برای بیماران دیابتی مفید بوده، یکی از مهمترین خواص لپه در طب سنتی، توصیه به مصرف آن به جای نان و برنج در افراد مبتلا به دیابت است.
-
مصرف لپه به دلیل فیبر موجود در آن برای درمان یبوست مفید است.
-
از دیگر خواص لپه نظیر خواص لوبیا و خواص عدس کمک به لاغری و کاهش وزن است و غذایی مفید برای کسانی است که تمایل به رژیم های لاغری دارند.
-
میزان سدیم موجود در لپه پایین بوده، به عکس آن از میزان پتاسیم بالایی برخوردار است، از این رو مصرف آن برای افراد مبتلا به فشار خون بالا مجاز میباشد.
-
لپه دارای انواع املاح ضروری و مورد نیاز بدن نظیر کلسیم، منیزیم و ویتامین‌های مهمی مانند ویتامین ب۱۲ میباشد، از این رو مصرف آن برای همه گروههای سنی به ویژه کودکان دچار سوء تغذیه و سالمندان بسیار مفید میباشد.
-
به دلیل میزان بالای پروتئین موجود در لپه، این دانه گیاهی مفید، جایگزین بسیار مناسبی برای گوشت خواهد بود و از این رو مصرف آن برای افرادی که بایستی از مصرف گوشت خودداری کنند مناسب است.
چطور می‌توانم از لپه در رژیم غذایی خود استفاده کنم؟
خانم‌های ایرانی واقعاً کدبانو هستند و سلیقه بسیار خوبی در استفاده از انواع حبوبات در طبخ غذاهای ایرانی دارند. بااین‌حال، ما نیز در اینجا می‌خواهیم پیشنهاداتی جالب در مورد روش‌های اضافه کرده این دانه‌های زرد خوشمزه را به شما ارائه کنیم که به شرح زیر هستند:
آن‌ها را در سوپ بریزید
سوپ‌ها نه‌تنها برای گرم کردن بدن در روزهای سرد عالی هستند، بلکه راه بسیار خوبی برای واردکردن دوز سالم از غذاهای کامل به رژیم غذایی شما هستند. نخود خردشده فیبر، پروتئین، منیزیم و روی بسیار مناسبی را برای بدن شما تأمین می‌کند و این مواد غذایی چیزهایی هستند که در رژیم غذایی خود به آن‌ها بیشتر نیاز داریم. آن‌ها همچنین کالری کمی دارند، اما بسیار سیرکننده هستند و اگر در تلاش برای کاهش وزن هستید، این حبوبات یکی از بهترین گزینه‌ها برای ترکیبات غذایی شماست.
لپه را به انواع پاستا اضافه کنید
یک راه عالی برای اضافه کردن طعم جدید به غذاهای ماکارونی یا پاستا ترکیب آن با لپه است. غذای به‌دست‌آمده، بافت خامه‌ای فوق‌العاده‌ای دارد و احتمالاً از طعم آن لذت خواهید برد. از طرفی این حبوبات ریز منبع خوبی از پروتئین بوده و همچنین دارای فیبر بالایی هستند که می‌تواند به شما کمک کند تا مدت بیشتری احساس سیری کنید. این در حالیست که مصرف زیاد پاستا به‌تنهایی بسیار چاق کننده است و خیلی سریع بعدازآن گرسنه می‌شوید. به همین دلیل معمولاً توصیه میشود پاستاها را با ترکیبات پروتئینی مانند انواع قارچ، گوشت، سویا و یا حبوبات ترکیب کنید.
برای تهیه این غذا کافیست نخودهای خردشده را بجوشانید تا نرم شوند. سپس آن‌ها را با مقداری روغن‌زیتون و سیر به تابه اضافه کنید و تفت دهید تا لپه‌ها داغ شوند. درنهایت، مقداری ادویه و نمک را برای طعم دادن، قبل از سرو روی نوع پاستای موردعلاقه خود، هم بزنید. این غذا یک غذای کامل است که می‌توانید همین ترکیب لپه را با برنج هم امتحان کنید. اگر می‌خواهید آن را بسیار خاص کنید، قبل از سرو مقداری جعفری تازه یا برگ ریحان روی آن اضافه کنید.
آن‌ها را به سس سبزیجات اضافه کنید
این محصول کشاورزی ارزشمند یک ماده همه‌کاره برای افزودن به انواع سس‌ها است، زیرا بافت غنی و غلیظی دارد. آن‌ها همچنین می‌توانند به‌عنوان یک غلیظ کننده ارگانیک در سوپ‌هایی مانند سوپ خامه‌ای یا سوپ سیب‌زمینی داغ استفاده شوند.
این حبوبات یک افزودنی عالی برای سس سبزیجات است. آن‌ها می‌توانند بافت بسیار خوبی را به این سس‌ها اضافه کنند که سایر سبزیجات نمی‌توانند این کار را انجام دهند. برای اضافه کردن این دانه‌های ریز و لذیذ به انواع سس‌های خود می‌توانید به روش‌های زیر عمل کنید:
-
در تابه‌ای روی حرارت متوسط، لپه ها را بپزید تا نرم شوند.
-
لپه ها را به همراه مقداری سس مورد استفاده در مخلوط‌کن بریزید و هم بزنید تا یکدست شود.
-
مخلوط را در قابلمه‌ای بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید تا گرم شود.
-
سس را داغ سرو کنید.
مضرات لپه (موارد احتیاطی و منع مصرف)
-
لپه نیز همانند سایر حبوبات دارای خاصیت نفاخ میباشد، از این رو توصیه میشود قبل از مصرف مدتی خیسانده شده و سپس آب آن دور ریخته شود.
-
توصیه میشود افراد مبتلا به بیماری آسم، از مصرف لپه و سایر غذاهای نفاخ پرهیز کنند.
سخن پایانی …
این محصول کشاورزی ارزشمند نوعی نخود است که پوستش جداشده و خشک‌شده و به‌طور طبیعی شکاف بین آن باز میشود و ما آن را به‌عنوان لپه می‌شناسیم. این حبوبات یکی از بهترین مواد غذایی در هر رژیم غذایی سالم است که سرشار از مواد مغذی مانند فیبر، پروتئین، آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که می‌توانند به سلامت و تندرستی کمک کنند. در این مقاله علاوه بر اشاره به مهمترین دستور غذایی در ایران با لپه یعنی خورش قیمه، روش‌های دیگری را برای استفاده از خواص لپه در غذا معرفی کردیم.
