تنظیم میزان قند خون شما با کمک صبحانه امکانپذیر است. بدن انسان، از راه سوزاندن گلوکز به انرژی مورد نیاز خود دست پیدا میکند و در صبح، میزان گلوکز در حالت عدم تعادل قرار میگیرد. عدم تعادل هورمونی و در نتیجه چاقی و اضافه وزن، با نخوردن صبحانه ارتباط مستقیم دارد. مطالعات نشان داده است که کسانی که صبحانه میخورند با احتمال بیشتری برای اضافه وزن یا چاقی روبهرو هستند و همچنین خطر ابتلا به بیماری های مزمن متعددی را در خود دارند.
آیا ترک وعده صبحانه کار درستی است؟
زمانی که شما در طول شب در حال استراحت هستید، بدن شما به کار خود مشغول است. از آنجایی که در طول خواب بدن انرژی مصرف میکند و چیزی دریافت نمیکند، صبح روز بعد، بدن به انرژی جایگزین نیاز دارد و آن را از راه صبحانه خوردن تامین میکند. بنابراین، صبحانه مهمترین وعده غذایی در طول روز و در واقع سوخت اولیهٔ شما برای ادامه دادن برنامههای شما است. در حالی که برخی افراد صبحها از صبحانهٔ مقوی لذت میبرند، افراد زیادی نیز وجود دارند که ممکن است بهدلیل دیر بیدار شدن و یا نداشتن زمان کافی برای خوردن صبحانه عجله کرده و صبحانه خود را حذف کنند.
شروع روز با حجم زیادی از کارها همراه است و بههمین دلیل برخی افراد راه حل را در حذف صبحانه میدانند. این یکی از بدترین تصمیمهاست، چرا که مضرات حذف صبحانه قابل شمارش نیست. بنابراین، بسیار با اهمیت است که افراد، زمان مناسبی را برای خوردن صبحانه در شروع روز جدید درنظر بگیرند. با استفاده از این پیشنهادهای ساده برای صبحانه، ترک این وعده کار سادهای نخواهد بود.
چرا نخوردن صبحانه مضرات زیادی دارد؟
صبحانه به دلایل مختلف یک وعده غذایی حیاتی در روز است. همانطور که گفتیم، در طول شب بدن انرژی مصرف میکند و انتظار دارد صبح روز بعد این انرژی تامین شود. اگر این انرژی بهصورت مناسب در صبح تامین نشود، بازدهی آن کاهش مییابد و کارکرد بدن با اختلال مواجه میشود. با خوردن پنکیک پفکی خانگی در وعده صبحانه، میتوانید یک وعده مفید و سریع را تجربه کنید.
یک صبحانه خوب، به خصوص صبحانهای که سرشار از پروتئین باشد، به شروع سریع متابولیسم شما کمک میکند. چه یک ورزشکار حرفهای باشید یا یک کارمند ساده، صبحانه، اولین و اساسیترین رکن شروع صبح شما است. نخوردن صبحانه اصلا مفید نیست و حتی ممکن است متابولیسم شما را کاهش دهد و در رژیمهای غذایی کاهنده، کاهش وزن را بسیار دشوارتر کند. یک صبحانه کامل مواد مغذی ضروری مانند فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی را که بدن شما برای عملکرد بهینه به آن نیاز دارد، فراهم میکند. صبحانه همچنین سطح قند خون را تثبیت میکند و از افت انرژی و هوس در اواسط صبح جلوگیری میکند. مهمتر از آن، عادات غذایی سالمتر را تنظیم میکند و احتمال هرگونه افراط در خوردن مواد غذایی مضر را در روز را کاهش میدهد.
مهمترین عوارض نخوردن صبحانه
1- اختلال در تمرکز
یکی از فوائدی که صبحانه خوردن برای شما به ارمغان میآورد، هوشیاری و قدرت تمرکز است. متخصصان طبق تحقیقاتی به این موضوع پیبردهاند که نخوردن صبحانه باعث کاهش قدرت و کارایی حافظه میشود. از آنجایی مغز برای عملکرد خود نیاز به قند دارد، صبحانۀ کافی باعث میشود که میزان قند خون ثابت مانده و افت نداشته باشد. در این صورت مغز مقدار انرژی لازم برای فعالیت و انجام کارهای روزانه خواهد داشت. کارشناسان همیشه بر این موضوع که خوردن صبحانه روی سلامت و رفتار فرد تاثیر بسزایی دارد تاکید کرده و تاثیر نخوردن صبحانه را بر خلقوخو بیان میکنند.
2- اختلال در سیستم عصبی
خوردن صبحانه میتواند تأثیر مثبتی بر سطح کورتیزول خون داشته باشد. هورمون کورتیزول، همان هورمون استرس اولیه است که توسط غدد فوق کلیوی تولید میشود. سطح کورتیزول در حدود ساعت 7 صبح به بالاترین حد خود میرسد، بههمین دلیل مهم است که باید چیزی بخورید تا بتوانید سطح هورمون کورتیزول را پایین بیاورید. هنگامی که سطح کورتیزول بیش از حد بالا باشد، به احتمال زیاد احساس اضطراب یا عصبانیت خواهید کرد و اعصاب شما تحریکپذیرتر خواهد بود.
3- افزایش وزن
به وزن خود توجه کنید. آیا اخیرا مقداری اضافه وزن بی دلیل داشته اید؟ این امکان وجود دارد که شما در برخی اوقات، صبحانه را حذف کردهاید. نخوردن صبحانه میتواند یکی از تاثیرگذارترین عوامل، در افزایش وزن باشد. این به این دلیل است که بدن شما در تمام طول شب گرسنه بوده است و اگر خوردن صبحانه را به تعویق بیندازید، بدن شما برای دریافت میزان گلوکز مورد نظر، شروع به ترشح بزاق کرده و هوس خوردن غذاهای شیرین و چرب را برایتان ایجاد میکند. زمانی که به مدت طولانی بدن شما مواد مورد نیازش را دریافت نکند، بهویژه در طول روز، باعث میشود میل شما به خوردن هله هوله و غذاهای شیرین بیشتر شده و بدون فکر کردن به میزان کالری مصرفی خود، آنها را استفاده کنید. این یک رفتار غذایی ناسالم است که می تواند در طولانی مدت در افزایش وزن شما اثر گذار باشد. بنابراین، بسیار مهم است که هر روز یک صبحانه مغذی دریافت کنید.
4- ورم معده
بسیاری از مطالعات نشان داده است، میزان شیوع بیماری ورم معده، در افرادی که عادت غذایی ناسالم دارند بیشتر است. بهعنوان مثال، افرادی که صبح خود را بدون خوردن صبحانه شروع میکنند بیشتر از سایر افراد به ورم معده یا گاستریت دچار میشوند. معده دارای یک پوشش محافظ داخلی به نام مخاط است. این پوشش از معده در برابر اسید قوی آن که منجر به هضم غذا میشود، محافظت میکند. هنگامیکه چیزی به این پوشش محافظ آسیب برساند یا آن را ضعیف کند، مخاط ملتهب شده و گاستریت یا همان ورم معده رخ میدهد. از آن جهت که در شروع روز و بعد از بیدار شدن، غلظت اسید معده بالا است، نخوردن صبحانه باعث میشود تا غلظت بالای اسید معده، مخاط معده را دچار آسیب کند و بهمرور زمان، ورم معده را بهوجود آورد.
مشکلات ناشی از نخوردن صبحانه
همانطور که دانستیم، نخوردن صبحانه به نظر ساده است اما گاهی این رفتار غذایی ناسالم، در بلند مدت، میتواند اثرات جبران ناپذیری ایجاد کند. برخی از این مشکلات میتواند شامل موارد زیر باشد.
1- اختلال در متابولیسم بدن
برخی شواهد نشان میدهد که با خوردن صبحانه میتوانید بدن خود را تشویق کنید تا کالری بیشتری در طول روز بسوزانید. وقتی برای مدت طولانی هیچ غذایی نمیخورید و یا یک وعده غذایی را حذف میکنید، بدن شما خودش را برای حفظ انرژی آماده میکند و برای این کار، تاجایی که میتواند، شروع به ذخیره کالری کرده تا برای گرسنگیهای بعدی آماده شود. همانطور که سطح متابولیسم کاهش مییابد، بدن گلوکز را در ماهیچههای شما به عنوان منبع سوخت ذخیره میکند، که یعنی عضلات شما از بین میروند. ناشتا بودن برای مدت طولانی در صبح بهویژه پس از بیدار شدن، توانایی بدن را برای سوزاندن کالری را محدود میکند که منجر به ذخیره چربی میشود.
بنابراین صبحانه متابولیسم را افزایش میدهد و بدن شما را تشویق میکند تا در طول روز کالری بسوزاند. درنتیجه، لازم است تا برای داشتن بدنی سالم، به وعدۀ صبحانه توجه فراوانی کرد.
2- کاهش سیستم ایمنی بدن
وقتی صبحانه را به صورت مداوم حذف میکنید، ایمنی بدن شما دچار اختلال و آسیب میشود. حذف وعدههای غذایی پاسخی را در مغز ایجاد میکند که بر سلولهای ایمنی تأثیر منفی میگذارد. نخوردن صبحانه میتواند سلولهای ایمنی بدن شما را از بین ببرد. زیرا بدن برای حفظ مقدار سالم سلولهای ایمنی که قادر به مبارزه با بیماری و بهبود عملکرد سلولهای مفید هستند، به تغذیه مداوم نیاز دارد. اختلال در میزان دریافت مواد مغذی بهطور موثر، با کاهش میزان سلولهای ایمنی روبهرو شود و درنتیجه ابتلا به انواع بیماریها و عفونتها را تسریع میکند.
3- میگرن
اگر میگرن را تجربه کرده باشید، میدانید که این نوع سردرد چقدر آزار دهنده است. یکی از عوارض نخوردن صبحانه، میگرن است. اگر از میگرن رنج میبرید، بهتر است خوردن صبحانۀ خود را در دستور کار قرار دهید. چرا که حذف اولین وعدۀ غذایی در روز ممکن است شما را مستعد ابتلا به میگرن کند. میگرن به این دلیل اتفاق میافتد که حذف وعدههای غذایی باعث کاهش سطح قند خون در بدن میشود، در نتیجۀ کاهش سطح قند خون، فشار خون افزایش پیدا کرده و شانس شما را برای تجربۀ حملات میگرنی افزایش میدهد.
درواقع، اگر مغز گلوکز کافی دریافت نکند، سلولهای آن نمیتوانند بهخوبی عمل کرده و این موضوع سردرد و سرگیجه را بهدنبال دارد.
4- اختلال در عملکرد قلب
با حذف منظم وعدههای غذایی صبح، بیشتر مستعد افزایش وزن و افزایش خطر تصلب شرایین، بیماریهای قلبی، فشار خون بالا، دیابت، چاقی و کلسترول بالا هستید. مطالعات پزشکی نشان میدهد که مردانی که روزانه صبحانه نمیخورند، بیشتر در معرض خطر حملۀ قلبی یا بیماری عروق کرونر قلب بهعنوان علت مرگ، خود قرار دارند. این یعنی صبحانه خوردن میتواند احتمال ابتلا به حملۀ قلبی را کاهش دهد. کسانی که از صبحانه خوردن اجتناب میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون بالا قرار میگیرند که این موضوع گرفتگی عروق را به دنبال دارد. این مسأله منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی مزمن از جمله سکته میشود. اگر میخواهید سلامت قلبتان را حفظ کنید، حتما صبحانه بخورید.
5- بروز بیماری دیابت
بر اساس یک مطالعه، افرادی که به طور منظم صبحانه نمیخورند، نسبت به کسانی که صبحانه میخورند، شانس بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 دارند. اختلالی که در دریافت مواد مورد نیاز بدن ایجاد میشود، در طولانی مدت، بر میزان جذب گلوکز خون تاثیر داشته و احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش میدهد. مطالعات انجام شده در دانشگاههای علوم پزشکی به این نتیجه رسیدهاند که بین عادتهای غذایی و سلامتی بدن ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. بنابراین، اگر خانواده شما سابقه دیابت دارند و میخواهید از آن اجتناب کنید، به طور منظم صبحانه بخورید.
6- اختلال در سلامت بانوان
یکی از مهمترین تاثیرات نخوردن صبحانه، ایجاد اختلال در میزان جذب مواد مغذی و درنتیجه، ایجاد اختلال در ترشح هورمونهای ضروری است. در واقع یکی از عوارض صبحانه نخوردن، هیپوگلیسمی است. هیپوگلیسمی به کاهش سطح قند خون اشاره دارد. صبحانه نخوردن منجر به کاهش قابل توجه سطح قند خون میشود. این موضوع باعث ترشح هورمونهایی میشود که میتوانند کاهش قند خون را جبران کنند. عدم تعادل در این هورمونها در زنان باعث میشود که چرخههای قاعدگی آنها تحت تاثیر قرار بگیرد. اختلال هورمونی که به دلیل اثرات کاهش قند خون ایجاد میشود در طولانی مدت، باعث آسیب به ترشح هورمونهای زنانه شده و در نتیجه، سلامت آنها را با اختلال مواجه میکند.
همانطور که بارها شنیدهایم، صبحانه، یکی از مهمترین وعدههای غذایی افراد است. با این حال بسیاری از افراد به راحتی احساس گرسنگی نمیکنند؛ بهویژه بعد از بیدار شدن. بههمین دلیل، بسیاری از افراد وعدۀ صبحانه را بهراحتی حذف میکنند. آگاهی از میزان آسیبهای ناشی از حذف صبحانه میتواند تا حدودی اهمیت وعدۀ غذایی را بیشتر کند. بسیاری از آسیبهایی که در اثر نخوردن صبحانه ایجاد میشود تا سالیان دراز همراه انسان بوده و تمام جنبههای زندگی افراد را تحت تاثیر قرار میدهد. امیدواریم این مقاله توانسته باشد اهمیت خوردن صبحانه را برای شما روشن کرده باشد.